Режиссер үшін ең басты міндет – актерлермен жұмыс жасай білу. Әр актердің жеке басының ерекшелігін, оның творжестволық мүмкіндігін көріп, тану көрегендікті талап етеді. Актерлермен тіл табысып үйретумен қатар, олардан уйрене жүрмесе нәтижелі іс тумайды. Режиссердің мақсатын актер анық түсінсе, оны өзінің ақылымен ұғып, жанымен сезінсе, нұр үстіне нұр болмақ.
Асқар Тоқпанов
Асқар Тоқпанов — қазақтың тұңғыш кәсіби режиссері, педагог, Қазақстанның Халық әртісі.
Туған жері: Алматы облысы, Шилікемер ауылы
Туған жылы: 13.10.1915
Дүние салған жылы: 22.11.1994
Дүние салған жері: Алматы
Отбасы:
Жұбайы: Жаңыл
Білімі:
Мәскеудағы театр өнер институты
Еңбек жолы:
1939-1944 Қазақ Академия Драма Театрында режиссер қоюшы
1948-1951
1945-1946 Қарағанды Қазақ Драма Театры көркемдік жағын басқарушысы
1948-1951 ҚазақАкадемия Драма Театрында режиссер қоюшы
1951-1953 Қазіргі Қазақ Академия Балалар мен Жасөспірімдер Театры
1955-1959 Атырау Қазақ Драма Театрының көркемдік жағынан басқарушысы
1969-1971 Жамбыл облысы Қазақ Драма Театрының көркемдік жағынан басқарушысы
Педагог ретінде:
1939-1944 Алматыдағы театр училищесі
1955-1963 Өнер институтында (қазіргі Қазақ Ұлттық Өнер Академиясы, ж. кафедра меңгерушісі; 1975 жылдан профессор
Сахнаға шығарған спектакльдері
Спектальдер | Жылы | |
М.Әуезов, Л. Соболев | Абай | 1940 |
Ш. Құсайынов | Марабай | 1941 |
Әуезов | Сын сағаттасы | 1941 |
Еңлік — Кебек | 1944 | |
Ғ.Мустафин | Миллионер | 1950 |
А.П. Штейннің «Намыс соты» | Намыс соты | 1948 |
Д.Гоу және Д. Юссо | Терең тамырлары | 1948 |
С. Мұқанов | Жеңіс жыры | 1942 |
М.Ақынжанов | Ыбырай Алтынсарин | 1951-1956 |
Ш. Құсайынов | Көктем желі | 1951 |
Нұрлы тас | 1953 | |
Алдар көсе | 1954 | |
Ғ.Мүсірепов | Ақан Сері Ақтоқтысы | 1945 |
Гоголь | Ревизор | 1946 |
М.Әуезов | (инсценировка бойынша) Абай | 1955 |
Ғ. Мүсірепов | Қарагөзі | 1959 |
Амангелді | 1955 | |
Т.Ахтанов | Махаббат мұңы | 1969 |
Н.Погодин | Кремль Куранттары | 1970 |
Ә.Тәжібаев | Майра | 1957 |
Б.Майлин | Майдан | 1965 |
А.Ұйғын, И. Сұлтанов | Әлішер Науаиы | 1983 |
Ойнаған рольдері
- Ыбырай (Ақынжанов, «Ыбырай Алтынсарин»)
- Ленин (Погодин, «Кремль куранттары)
Жазған пьесалары:
«Тазша бала», «Тасыған төгілер»
Аударған туындылары:
- Г.Ибсен («Нора»)
- А.П. Чехов («Шағала» мен «Иванов»)
- А.В. Софронов («Аспаз әйел», «Күйеуге сенген аспаз»)
- М.Горькийдің («Форма Гордеев», инсңенировка)
Марапаттары:
- Қазақстанның өнеріне еңбек сіңірген қайраткер (1957)
- Қазақстанның халық артисі (1974)
- Еңбек Қызыл Ту және Қүрмет белгісі ордендері